Bà Nà: Từ 'bị lãng quên' tới điểm du lịch biểu tượng hàng đầu thế giới
Tỉ mẩn tạo hình con voi bên căn nhà dài truyền thống, nghệ nhân H'Huyên BHôk (49 tuổi) dừng tay mời chúng tôi vào nhà để tìm hiểu về nghề gốm cổ Yang Tao. Dưới chân nhà dài, những tạo hình như: con voi, con lợn, lọ hoa… đang được bà phơi dưới ánh nắng của ngày đông. "Trong làng tôi chỉ còn vài nghệ nhân làm gốm Yang Tao, họ cũng đã già hết rồi, nếu tính nghệ nhân làm được gốm Yang Tao thì tôi là người trẻ nhất", bà H'Huyên BHôk nói.Bà H'Huyên BHôk cho hay, qua lời kể của bà cố, ngày xưa trong buôn người dân sinh sống không có các vật dụng sinh hoạt như chén, bát…, chỉ dùng lá chuối để đựng cơm. Từ đó, người xưa đã suy nghĩ và sáng tạo, tìm kiếm nguồn đất để nặn ra cái chén đầu tiên, đem đi nung thành công, rồi tiếp tục làm các vật dụng lớn hơn như sành đựng nước, chóe đựng gạo. Thời điểm đó, người dân trong buôn học hỏi lẫn nhau và tự tạo ra các vật dụng riêng để sử dụng trong gia đình."Để thể hiện lòng biết ơn và tôn kính với bề trên, người sáng kiến đã đặt ra rất nhiều quy tắc khi làm gốm Yang Tao, người vi phạm quy tắc sẽ bị bề trên khiển trách", bà H'Huyên BHôk kể và tiếp lời: "Ngày trước, chỉ có phụ nữ làm gốm, đàn ông trong buôn không được làm vì chế độ mẫu hệ. Độ tuổi mà con gái được làm gốm phải từ 17,18 tuổi, chưa có chồng. Trước khi đi lấy đất, con gái không được tiếp xúc với con trai, không trùng ngày 'đèn đỏ', nếu vi phạm sẽ bị run tay chân, không tìm thấy đường về nhà".Nghệ nhân H'Lưm Uông (63 tuổi), nhà ở bên cạnh và là người chỉ dạy cho bà H'Huyên BHôk làm gốm, vừa nằm viện về, tay chân vẫn còn yếu do bị tai biến (hồi tháng 6.2024), nhưng nỗi nhớ nghề vẫn hằn sâu trong đôi mắt của bà. "Bị thế này, mẹ (tôi) cũng nhớ nghề lắm, tay chân cứ khó chịu. Hằng ngày, chỉ có thể ngồi trong nhà dài nhìn H'Huyên BHôk làm gốm, mong mau khỏi bệnh để lại tiếp tục làm gốm như ngày xưa. Từ những năm 1990, chén bát hiện đại từ nơi khác về nên buôn này chỉ còn vài người làm gốm…", bà H'Lưm Uông chia sẻ.Giọng trầm buồn, nghệ nhân H'Huyên BHôk và H'Lưm Uông kể lại khoảng hơn chục năm trước, trong một lần đi bán gốm Yang Tao ở H.Cư Mgar (Đắk Lắk), chiếc xe chở mọi người không may bị lật ở giữa đèo, bà H'Huyên BHôk bị chấn thương ở vùng đầu, rất may không ảnh hưởng đến tính mạng. Nhưng cũng từ đây, người dân trong buôn không còn đi bán gốm ở xa nữa (vì sợ gặp tai nạn) mà chỉ làm các vật dụng phục vụ sinh hoạt trong gia đình. Rồi theo xu hướng phát triển, gốm thủ công không cạnh tranh được với gốm công nghiệp, nên người làm gốm trong buôn ít dần, chỉ còn 5 – 6 người giữ nghề đến ngày nay.Năm 2008, bà Lương Thanh Sơn (nguyên Giám đốc Bảo tàng Đắk Lắk) đã đến buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk) để động viên, hỗ trợ cho bà con giữ lấy nghề gốm cổ lâu đời trong vùng. Các nghệ nhân và người làm gốm cổ ở Yang Tao luôn ghi nhớ rằng, nếu không có TS Lương Thanh Sơn thì nghề gốm đã mất đi.Bà Sơn cho hay những năm trước 2008, bà đã nghiên cứu và đề xuất các dự án phục hồi các làng nghề truyền thống của người Ê Đê, người M'nông tại địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Trong đó, bà xin được nguồn vốn cho dự án phục dựng nghề làm gốm của người M'nông tại buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk). Thời điểm này, tại buôn có mở một lớp dạy nghề làm gốm cổ khoảng 15 – 20 người, trong đó có 3 nghệ nhân được mệnh danh là "bàn tay vàng" của địa phương."Qua thời gian làm văn hóa, gắn bó với người dân tại các buôn làng, điều mà tôi đau đáu đến bây giờ là làm sao tạo được nguồn thu, đầu ra cho các sản phẩm gốm Yang Tao của bà con. H.Lắk là vùng du lịch nổi tiếng của tỉnh Đắk Lắk, đặc biệt là khu du lịch hồ Lắk, đây là cơ sở để phát triển các sản phẩm gốm cổ Yang Tao gửi đến tay du khách thập phương", bà Sơn nói.Bà Sơn cho biết thêm, theo thông tin từ một người nghiên cứu (Bỉ) do bà hướng dẫn, sản phẩm gốm cổ Yang Tao đã hiện diện tại Bảo tàng Anh. Trong lần trở lại Dơng Bắk cách đây không lâu, các nghệ nhân (nay già yếu nhưng bàn tay của họ chưa bao giờ biết mỏi) cũng khoe với bà, gốm Yang Tao đã được du khách từ các công ty du lịch lữ hành đến tham quan và tìm mua. Từ đó, cũng tạo nguồn thu nhập đáng kể cho bà con duy trì với nghề.Trao đổi với Thanh Niên, Sở VH-TT-DL Đắk Lắk cho biết, Bộ VH-TT-DL vừa có Quyết định về việc công bố danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với nghề làm gốm của người M'nông ở xã Yang Tao (H.Lắk, Đắk Lắk). Đây sẽ là cơ sở quan trọng để gốm cổ Yang Tao được hồi sinh.Bán đấu giá thư từ về cuộc tình tay ba khét tiếng của thành viên The Beatles
Nghệ sĩ Linh Tâm là ngôi sao cải lương nổi tiếng, ghi dấu ấn qua các vở kinh điển như Giũ áo bụi đời, Đèn khuya, Tướng cướp Bạch Hải Đường, Người không cô đơn… Linh Tâm thường kết hợp ăn ý với NSƯT Vũ Linh, tạo nên một cặp thiện - ác trên sân khấu. Khi đàn anh qua đời, nam nghệ sĩ lập bàn thờ riêng, không tránh khỏi cảm giác hụt hẫng vì mất đi một người bạn diễn ăn ý trên sân khấu cải lương.
Hãng hàng không giá rẻ hàng đầu thế giới muốn vào thị trường Việt Nam
Nhìn lại một năm đã qua, NSND Minh Vương chia sẻ ông thấy may mắn vì mọi thứ vẫn ổn, sức khỏe đảm bảo để hoạt động năng nổ, biểu diễn ở nhiều chương trình. Trong năm 2024, nam nghệ sĩ đã tổ chức được liveshow lớn. Ông vui vì chương trình thành công mỹ mãn, khán giả dành nhiều lời khen ngợi. "Tuổi này còn gặp khán giả, được hát và mang lại niềm vui, tiếng cười cho họ là niềm hạnh phúc. Một người nghệ sĩ được cống hiến trọn đời với sân khấu cải lương thì còn không mong đợi gì hơn", Minh Vương bày tỏ.Để có sự nghiệp thăng hoa, được khán giả yêu mến, nghệ sĩ Minh Vương cho rằng ngoài yếu tố may mắn thì bản thân cũng phải luôn nỗ lực, rèn giũa mỗi ngày. Ông quan niệm người nghệ sĩ ngoài tài năng cần giữ được cái tâm, cái tình để mọi người xung quanh yêu mến. "Người nghệ sĩ cần ý thức giữ tên tuổi, hình ảnh của mình. Cái hay, cái đẹp mình sẽ phát huy, còn những điều không vừa lòng thì cũng phải lựa lời để khéo léo, cân nhắc kỹ lưỡng, tránh làm tổn thương người khác", ông cho hay.Ở tuổi 75, NSND Minh Vương được khen vẫn giữ được phong độ, giọng hát ổn định với làn hơi khỏe, chất giọng truyền cảm như ngày nào. Nam nghệ sĩ nói may mắn được trời thương, Tổ đãi nên phong độ nghề khá tốt. Bên cạnh đó, ngôi sao cải lương đình đám của sân khấu miền Nam luôn ý thức phải giữ gìn giọng hát. Ông hạnh phúc khi mỗi lần gặp, khán giả vẫn ái mộ, chúc những lời lẽ tốt đẹp. Đứng trên sân khấu hơn nửa thế kỷ, vô số lần được vinh danh nhưng nam nghệ sĩ cải lương nói ông vẫn vui mừng, hạnh phúc mỗi khi nhận được lời khen từ khán giả. Giọng ca Nửa đời hương phấn bộc bạch: "Tình cảm của khán giả luôn là nguồn động viên lớn lao với người nghệ sĩ. Khi đi hát, khán giả luôn chúc tôi sức khỏe để có thể hát mãi cho mọi người nghe. Chính tình yêu thương này khiến tôi nhắc nhở mình phải giữ gìn để không phụ lòng mọi người. Bây giờ nếu có lời mời và cảm thấy mình đủ sức khỏe, tôi vẫn sẵn sàng biểu diễn để mang lời ca tiếng hát cho khán giả. Tuổi này rồi tôi không mong cầu gì nhiều, đi hát là để trả ơn khán giả". Sau khi trải qua biến cố bệnh tật, NSND Minh Vương nghiêm túc, kỹ lưỡng trong việc chăm sóc sức khỏe. Mỗi năm, ông thường xuyên vào bệnh viện thăm khám, tuân thủ nghiêm ngặt chế độ ăn uống, sinh hoạt. Nam nghệ sĩ cho hay: "Những gì ảnh hưởng đến sức khỏe, đến giọng ca, tôi đều bỏ, cũng không ăn uống bừa bãi. Mỗi buổi sáng thức dậy, tôi sẽ uống một ly sữa nóng. Sau đó, tôi tập thể dục khoảng 10 - 15 phút, chủ yếu là đi bộ quanh nhà. Vào buổi chiều, nếu không đi diễn thì tôi tiếp tục tập thể dục. Lúc rảnh, tôi chăm sóc cây kiểng, đọc báo, trò chuyện với vợ. Nhờ tập luyện đều đặn, ăn uống khoa học, sức khỏe và giọng hát của tôi hiện tại vẫn còn tốt".Nhắc về cuộc sống hiện tại, nam nghệ sĩ chia sẻ ông tận hưởng tháng ngày bình yên, thoải mái bên vợ con. Ông thấy may mắn khi người bạn đời rất lo lắng cho mình, chăm sóc sức khỏe, lo từ miếng ăn đến giấc ngủ. Từng bộ trang phục nam nghệ sĩ mặc đều được bà xã tự đến tiệm chọn vải, may đo, lựa từng món phụ kiện để ông tự tin đứng trên sân khấu. NSND Minh Vương có 3 người con đều đã trưởng thành, có cuộc sống ổn định. Nam nghệ sĩ chia sẻ ở tuổi xế chiều, không niềm hạnh phúc nào bằng gia đình trên thuận dưới hòa, con cháu hiếu thảo. Sau nhiều năm tất bật theo các đoàn hát, ít được đón tết thảnh thơi, năm nay ông sẽ ở nhà đón tết cùng gia đình. "Tết là dịp để tôi quây quần bên gia đình. Tôi và vợ sẽ cùng nhau sắm sửa, mua hoa quả, cúng ông bà. Thời gian trước, khi sức khỏe còn tốt, tôi thường đi diễn xuyên tết, có khi về đến nhà đã gần sáng. Năm nay tôi sẽ đón giao thừa cùng gia đình. Sáng mùng 1, con cháu tụ họp đầy đủ, chúc tết ông bà, cha mẹ, mình lì xì mừng tuổi cho các cháu, nhiêu đó thôi đủ đáng quý rồi. Sau ba ngày tết, tôi mới đi hát", nam nghệ sĩ cho hay.Ngoài gia đình, NSND Minh Vương có một hội bạn là các nghệ sĩ, nhân viên hậu cần lớn tuổi từng gắn bó một thời. Mỗi tuần, họ lại tụ họp cà phê, chia sẻ vui buồn trong cuộc sống, thỉnh thoảng giao lưu văn nghệ. "Hạnh phúc hiện tại của tôi là có sức khỏe, có gia đình, bạn bè, khán giả yêu thương. Còn sức khỏe thì tôi sẽ còn ca, khi nào người ta không còn mời mình nữa hoặc sức khỏe không cho phép nữa thì thôi", ông nói.
Trong đoạn clip được Hòa Minzy đăng tải để quảng bá cho MV mới, sự xuất hiện của Văn Toàn khiến nhiều người chú ý. Nam cầu thủ diện trang phục truyền thống, có khoảnh khắc ghé sát mặt, đưa mắt nhìn giọng ca Rời bỏ đầy trìu mến. Dù từng lên tiếng phủ nhận chuyện hẹn hò song cặp đôi vẫn được dân mạng “đẩy thuyền”. Trong các cầu thủ, Văn Toàn là người Hòa Minzy quen biết đầu tiên. Tình bạn cả hai kéo dài trong suốt 10 năm nhờ sự trân trọng, thấu hiểu. Trong một bài viết, nữ ca sĩ 9X cho biết Văn Toàn luôn bên cạnh ủng hộ mình về công việc lẫn cuộc sống. Với Hòa Minzy, anh là chàng trai tốt bụng, hiền lành. “Tôi thực sự mong cậu được hạnh phúc, mong cậu luôn tỏa sáng và mong chúng ta mãi như thế này”, cô từng nhắn nhủ. Mới đây, Hòa Minzy gây chú ý khi trình làng dự án âm nhạc mới, đón tin vui khi nhận bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh. Cô chia sẻ: “Được lắng nghe những chia sẻ của lãnh đạo khiến tôi có thêm nhiều động lực cho con đường nghệ thuật sắp tới. Tôi đã có hơn 10 năm hoạt động nghệ thuật nhưng ngày hôm nay, ngay khi đứng phát biểu và nhận được sự ghi nhận của các lãnh đạo, tôi thật sự rất hạnh phúc”. Thông qua trang cá nhân, Hương Ly đăng tải khoảnh khắc được bạn trai cầu hôn bằng nhẫn kim cương “khủng” tại Nhật Bản. Kèm theo đó, Á hậu 1 Miss Universe Vietnam viết: “Bắt đầu một chương mới, mong rằng núi Phú Sĩ sẽ làm chứng cho chúng mình". Tuy nhiên, khi chia sẻ bức ảnh chụp cùng người yêu, nàng hậu khéo léo che mặt anh, khiến nhiều người tò mò. Nhiều đồng nghiệp như Á hậu Mâu Thủy, Hoa hậu Ngọc Châu… gửi lời chúc mừng đến Hương Ly khi cô tìm được bến đỗ cho đời mình. Trong khi đó, một số khán giả vẫn bày tỏ mong muốn được thấy người đẹp quê Gia Lai ở một đấu trường nhan sắc quốc tế. Trước đó, Hương Ly có cuộc sống kín tiếng, chỉ tập trung chia sẻ các dự án nghệ thuật. Nàng hậu từng vướng tin đồn với chủ tịch Miss Universe Vietnam song lên tiếng phủ nhận. Trong cuộc trò chuyện với Thanh Niên, Hương Ly quan niệm “năng lượng phát ra thế nào thì sẽ gặp người có nguồn năng lượng tương tự”. Cô khẳng định bản thân không ngại chờ đợi và cũng không đặt nặng chuyện tài chính khi yêu. NSƯT Nguyệt Hằng có bài viết dài về Nhà hát Tuổi Trẻ, mở đầu bằng dòng chia sẻ: “Tạm biệt nhé tình yêu lớn của tôi”. Nữ diễn viên khẳng định thêm dù có đi đâu hay ở nơi nào, những kỷ niệm vui buồn ở đơn vị sẽ không bao giờ phai nhạt đối với cô. Vợ diễn viên Anh Tuấn bày tỏ: “Vì tuổi trẻ tôi đã gắn bó với bạn, giờ cũng đã ngót nghét 35 năm, biết bao kỷ niệm”. Nói lời chia tay, NSƯT Nguyệt Hằng không giấu được sự xúc động. Cô bộc bạch: “Giờ phút ấy trước sau cũng sẽ đến, tôi buồn chứ, bâng khuâng, lưu luyến nữa. Bởi vì chưa bao giờ tôi nghĩ đến điều này, rằng chúng ta phải xa nhau, rằng tôi không bị 'trói buộc' nữa. Có lẽ đó cũng là duyên số được sắp đặt rồi”. NSƯT Nguyệt Hằng nói trong tương lai, cô sẽ có một vai trò mới. Song nữ nghệ sĩ khẳng định: “Tình yêu tôi có được từ bạn không bao giờ mất đi. Nó sẽ càng được vun đắp thêm và hãy cùng tôi lan tỏa tình yêu ấy để thực hiện những ước mơ mà chúng ta đã và đang theo đuổi”. Cách đây không lâu, diễn viên Quỳnh Lương gây chú ý khi chia sẻ chuyện đang mang thai. Nói về cuộc sống hiện tại, người đẹp nói cô không gặp vấn đề gì khi mang bầu, thậm chí ăn uống ngon miệng hơn so với trước. Diễn viên Đừng làm mẹ cáu chia sẻ: “Tối thì tôi ngủ ngon giấc, ngày thì vui vẻ thoải mái, không nổi quạu với chồng nhiều như hồi đầu nữa”. Quỳnh Lương chia sẻ thêm từ khi cô tiết lộ chuyện sắp có thêm thành viên mới đã được nhiều người chia sẻ bí quyết để giữ sức khỏe trong quãng thời gian mang thai. “Có thể do tôi chuẩn bị kỹ lưỡng nên không bị nghén, cơ thể lúc nào cũng đầy đủ chất, tâm trạng vui vẻ thoải mái. Trong ngày tôi luôn tìm việc này, việc kia để làm, hoặc đi chơi cho thoải mái”, Quỳnh Lương cho hay.
Điều tra bán phá giá thép HRC nhập từ Trung Quốc: Sao phải chần chừ ?
Chương trình Vợ chồng son tập 598 với sự tham gia của Lê Thanh Thư (27 tuổi, kinh doanh spa tại Bình Định). Sự xuất hiện một mình của cô khiến MC Thanh Vân Hugo, Quốc Thuận bối rối. Bởi theo format, chương trình là không gian trò chuyện, chia sẻ của các đôi vợ chồng. Khi Quốc Thuận hỏi lý do Thanh Thư một mình tham gia chương trình, cô nghẹn ngào tâm sự: "Bạn tôi đã mất được 5 năm rồi". Theo đó, chồng của Thanh Thư là Hùng Anh, đã qua đời cách đây 5 năm vì tai nạn giao thông, để lại cô cùng hai con nhỏ. Tại chương trình, cô gái 27 tuổi nghẹn ngào trải lòng về những ký ức tình yêu và hôn nhân của mình với người chồng đã khuất. Thanh Thư cho biết, cô và Hùng Anh quen nhau khi cùng đi làm thêm và kết hôn chỉ sau 6 tháng tìm hiểu. "Tôi ấn tượng về bạn ấy là nghèo, nhìn hiền lành. Bạn quê ở Kon Tum, đi làm thêm và ở trọ tại Quy Nhơn. Bạn cũng có xe nhưng ít khi đi, tôi thường hay ghé để chở đi làm cùng, rồi đi chơi chung và nảy sinh tình cảm. Thời điểm đó tôi chỉ mới 21 tuổi, cả hai chưa yêu nhưng vì có bầu mà cưới. Sau này khi cưới rồi, về ở với nhau thì mới bắt đầu thương nhau", Thanh Thư bộc bạch.Thanh Thư kể thêm, cả hai kết hôn vì có thai song trước ngày cưới, cô lại phát hiện bị sảy thai. Dù vậy, đám cưới vẫn diễn ra theo đúng kế hoạch, được tổ chức tại Quy Nhơn và sau đó tổ chức thêm một lễ cưới ở quê chồng. Cô thừa nhận, thời điểm đó vì cả hai đều còn khá trẻ nên thường xuyên xảy ra tranh cãi, mẹ phải đứng ra giảng hòa. Đến khi cô mang thai đôi hai bé gái, tình cảm giữa hai người dần trở nên gắn bó hơn. "Quá trình mang thai rồi sinh con, tôi mới dần thương bạn vì sự chu đáo, quan tâm vợ con. Lúc mới sinh, tôi không có đủ sữa, bạn đi vòng quanh khoa sản để xin sữa về cho con. Đến khi về nhà, bạn cũng theo mẹ tôi đi xin sữa khắp nơi. Tôi thương bạn từ những lúc bạn chăm con. Nhưng đến khi con được 14 tháng tuổi thì bạn mất", cô chia sẻ.Sự ra đi đột ngột của chồng là cú sốc lớn đối với Thanh Thư, khiến cô trở nên lãnh cảm, tính tình cáu gắt, khó chịu với mọi người. Cô thừa nhận bản thân luôn phải tạo ra vỏ bọc mạnh mẽ, cố gắng gượng dậy dù trong lòng đau đớn. Thanh Thư nghẹn ngào: "Sau sự việc đó, gia đình vì tôi mà quyết định bán nhà để chuyển chỗ ở. Đoạn đường bạn ấy mất là khi đi về nhà tôi, bố mẹ chuyển đi chỗ khác để tôi không phải đi lại trên con đường đó nữa, không về lại nhà đó nữa. Tôi hiểu sự quan tâm và yêu thương mà mọi người dành cho mình, nhưng vẫn đang tự gồng lên. Ban ngày tôi cố gắng vui cười, trêu chọc mọi người. Đến tối, tôi lại khóc khi nhớ về kỷ niệm của cả hai. Đến tận bây giờ, tôi cũng chưa quên được và vẫn khóc mỗi khi nhớ về bạn. Nhưng tôi chỉ khóc một mình, không để cho ai biết". Tâm sự này khiến Thanh Vân Hugo và Quốc Thuận không kiềm được nước mắt.Suốt 5 trôi qua, Thanh Thư cho biết cô vẫn chưa có ý định mở lòng với ai. Khi ai đó thể hiện sự quan tâm dành cho mình, cô chủ động cắt liên lạc. Thanh Thư tâm sự nếu duyên số thì cô chấp nhận, nhưng không muốn được se duyên với ai. Ở thời điểm hiện tại, cô chia sẻ bản thân đã lấy lại được tinh thần khoảng 50% nhờ tình thương từ gia đình nội, ngoại.
